Programma
Joris Roosen in gesprek met 3 musea
Het bruist in de Limburgse museumwereld! Nog niet zo lang geleden openden 2 musea hun deuren: het Nederlands Mijnmuseum en het Maastricht Museum. En in 2027 heropent het dan volledig vernieuwde Romeins Museum. Joris Roosen – hoofd onderzoek bij Tracé én maker van de podcast 'Limburgse Verleden' – gaat in gesprek met vertegenwoordigers van deze 3 musea en kijkt daarbij zowel terug als vooruit met hen. Zijn gasten zijn:
Leen Roels, directeur van het nieuwe Nederlands Mijnmuseum
Astrid Smeets, hoofdconservator van Maastricht Museum
Marthe Donders, projectleider tentoonstellingen van het Romeins Museum
Archeologie & jongerenparticipatie
Door: Madeleine Scheeren & Jisse van Doorn - BC mOERveld
Bandkeramiek Centrum mOERveld zet de 7.000 jaar oude boerencultuur van de Bandkeramiek op de kaart. Bij BC mOERveld zijn inmiddels 2 reconstructies van Bandkeramische boerderijen verrezen, en wordt gaandeweg een volledig steentijderf ingericht. Bij bijna alles wat bij mOERveld gebeurt, werken vooral jongere vrijwilligers tussen de 15 en 25 jaar mee. Tijdens de presentatie vertellen Madeleine Scheeren en Jisse van Doorn over hoe zij archeologie, jongerenparticipatie, natuur én duurzaamheidsvraagstukken samensmeden.
Publieksprojecten van de Coöperatie Erfgoed Limburg
Door: Theo Oberndorff - Coöperatie Erfgoed Limburg
In deze presentatie vertelt Theo Oberndorff – coördinator Cultureel Erfgoed van het Huis voor de Kunsten en secretaris van de Coöperatie Erfgoed Limburg (CEL) – over hoe het netwerk van de CEL er uit ziet en welke initiatieven dit collectief onderneemt voor het vergroten van het publieksbereik voor de Limburgs erfgoed. Daarbij komen de Erfgoedmaanden aan de orde de campagne, en de korte tv-series Limburg in de Waereld (2024) en De Waereld in Limburg (2025), uitgezonden via L1-tv en Omroep Max.
Digitaal erfgoed houdbaar, bruikbaar en zichtbaar.
Door: Wouter Daemen - Huis voor de Kunsten Limburg
Limburg maakt werk van digitaal erfgoed. Erfgoedorganisaties, klein en groot, professioneel en vrijwillig, werken samen om erfgoed voor iedereen makkelijker toegankelijk te maken. Zodat mensen en gemeenschappen dit erfgoed kunnen (her)gebruiken en beleven op een manier die bij hen past. Om dit mogelijk te maken, werken we stap voor stap aan een netwerk van verbonden erfgoedinformatie.
Wouter Daemen, digitaal-erfgoed-coach bij het Huis voor de Kunsten Limburg, neemt je mee in de provinciale aanpak en zoomt in op de inmiddels zichtbare publieksprojecten als de Canon van Limburg, het Limburgs ErfgoedNet en Ons Limburgs Museum.
De Canon van Gennep
Door: Tijn Houwen & Val Caris - Gemeente Gennep
Publieksgeschiedenis in Roermond
Door: Tim Sijben & Chris Meys - Gemeentearchief Roermond
Bij de afdeling Monumenten & Archeologie en het Gemeentearchief van Roermond wordt veel aan publieksgeschiedenis gedaan. Van onderzoeksprojecten en educatie tot rondleidingen en boekuitgaven. Op die manier probeert de gemeente Roermond haar erfgoed ook levend te houden en maatschappelijk nut te geven. In hun presentatie zullen Chris Meys (erfgoedbeleid) en Tim Sijbers (gemeentearchief) hier enkele voorbeelden van laten zien.
Erfgoed Route Limburg app
Door: Joep Steinhage - Limburg Marketing
Zes streekmusea in Midden- en Noord-Limburg hebben hun kennis en enthousiasme gebundeld en samen met Limburg Marketing het pilotproject voor de Erfgoed Route Limburg app ontwikkeld. Deze wordt nu in Noord- en Midden-Limburg verder uitgerold. Met deze gratis app – beschikbaar in drie talen – beleven bewoners en bezoekers via audio en/of video het verborgen erfgoedverleden van het Maasgebied.
eXpeditie - Geschiedenis gaat met zijn tijd mee
Door: Robin Peeters - Mosasaurusfilm
In een wereld die alsmaar complexer wordt, maken een archeologe en een YouTuber een reis door het verleden om het heden te begrijpen en de toekomst vorm te geven. eXpeditie is een serie over geschiedenis, archeologie en cultureel erfgoed voor het hele gezin, met een accent op de jeugd. Deze presentatie wordt verzorgd door Robin Peeters, bedenker en producent van de serie.
De Limburgse Canon voor kinderen
Door: Lucy Willems - Koninklijk LGOG
In 2024 verscheen de herziene Canon van Limburg, als boek voor een geïnteresseerd publiek en een digitale versie speciaal voor jonge mensen van de bovenbouw van het primair onderwijs en de eerste jaren van het secundair onderwijs. Momenteel werkt het LGOG hard aan het aanvullen van de website met onderwijsmateriaal en aan het betrekken van scholen en erfgoedinstellingen bij de Canon, zodat deze ook in de klas wordt gebruikt. Lucy Willems - lid van de LGOG Commissie Educatie - vertelt over hoe ze dat aanpakken, en hoe de Limburgse Canon een mooie aanvulling is op het geschiedenisonderwijs.
Muziek als historische bron
Door: René Haustermans
We denken bij muziek of liedjes vaak aan klanken die de stemming verhogen of een emotie weergeven. Toch geven muziek en liedteksten vaak een verrassende inkijk in een tijdsbeeld. De woorden en klanken vertellen ons daarmee meer dan het gehoorde zelf en blijken daarmee vaak een historische bron te zijn. Een historische bron die weergeeft wat geschiedenisboeken niet vertellen. In deze sessie maken we kennis met een methodiek om anders én gelaagder naar muzikaal erfgoed te kijken.
De kronieken van Peter Treckpoel
Door: Jacques van Rensch - Stichting Peter Treckpoel
Peter Treckpoel, geboren in Beek (NL) en overleden in Bilzen (BE), was een priester die leefde in de laatste decennia van de vijftiende eeuw. Hij was goed op de hoogte van de roerige politiek van zijn tijd, maar zijn grootste aandacht ging uit naar het leven van een bevolking die leed onder plundering, epidemieën, honger en natuurgeweld. Met zijn kronieken van de Landen van Overmaze en Bilzen schrijft Treckpoel daarover in een Maaslands dialect. Daarom zijn zijn geschriften zowel wat betreft onderwerp als taal van groot belang.
De Stichting Peter Treckpoel stelt zich ten doel door een wetenschappelijke tekstuitgave de Kronieken beschikbaar te maken voor historisch en taalkundig onderzoek. Daarnaast is een conferentie gericht op het voortgezet onderwijs en lerarenopleiding voorzien.
'Gedolven Herinneringen' – het Limburgs mijnverleden in personeelskaarten
Door: Judith van Puyvelde - Tracé - Limburgs Samenlevingsarchief
Tracé – Limburgs Samenlevingsarchief beheert de personeelskaarten van mijnwerkers die hebben gewerkt in de particuliere mijnen in Limburg. Ze zijn afkomstig uit de collectie van Administratiekantoor Zuid-Limburg (AZL). Dat de belangstelling voor deze kaarten groot is, bleek onder meer uit de aanmeldingen voor en reacties op de publieksactiviteit 'Gedolven Herinneringen' die Tracé organiseerde in samenwerking met het Nederlands Mijnmuseum op 27 mei 2024. Tracé ontving naar aanleiding van het evenement nog eens 1.500 verzoeken van mensen die ook graag één of meer personeelskaarten wilden inzien. Nog steeds ontvangen we wekelijks nieuwe aanvragen. Met een vervolgproject bieden we ook deze geïnteresseerden een kans tot inzage in de personeelskaarten.
De Erfgoedvrijwilligersprijs 2024 voor werkgroep Mijnverleden Staatsmijn Maurits
Door: Marcel Mastenbroek - Heemkundevereniging Geleen
Op 13 december 2024 ontving de werkgroep Mijnverleden Staatsmijn Maurits uit handen van (voormalig) minister Eppo Bruins de landelijke Erfgoedvrijwilligersprijs 2024. Uit het juryrapport: "De werkgroep heeft hun eigen verhaal letterlijk afgestoft en zich eigen gemaakt. Ze maken cross-overs tussen erfgoed, podiumkunst, beeldende kunst en immaterieel erfgoed."
De werkgroep is in 2022 opgericht, als onderdeel van de Heemkundevereniging Geleen, met als doel meer aandacht te schenken aan het rijke Mijnverleden en in het bijzonder de Staatsmijn Maurits. Tijdens de presentatie neemt voorzitter Marcel Mastenbroek je mee in een overzicht van de activiteiten die de werkgroep, voor én door jong en oud, de afgelopen jaren heeft georganiseerd.
Over de grens - Criminaliteit in Limburg
Door: Kirsten van Kempen - Limburgs Museum
In april 2026 opent het Limburgs Museum in Venlo een tentoonstelling over criminaliteit in Limburg. Van kleine vergrijpen tot spraakmakende zaken, van historische context tot doorwerking in het heden, en dat alles belicht vanuit verschillende perspectieven. Het wordt bovenal een tentoonstelling over mensen die ons, zowel op zaal als online, uitdaagt om met een nieuwe blik te kijken naar een onderwerp dat ons allen raakt.
Beeld: Collectie Korpora, Erfgoed Publieke Veiligheid
Ontdek de Maasvallei met de Erfgoedapp
Door: Margriet Satijn - Rivierpark Maasvallei
Wie ooit een Limburgs Maasdorpje heeft bezocht (of er zelf woont), weet dat de rijke geschiedenis van de Maasvallei nog steeds tastbaar is in de vele monumenten en dorpszichten.
Met de gratis Erfgoedapp wandel je door het snoer van Maasdorpen. Je scrollt door historisch beeldmateriaal en beluistert interessante fragmenten. Dat kan vandaag al in Kessenich, Aldeneik, Stokkem, Leut, Oud-Rekem, Elsloo, Geulle aan de Maas en Stevensweert. Alles samen schijnen deze erfgoedtours het licht op meer dan 50 markante monumenten en landschappen.
Jef Oostwegel in booming Heerlen
Door: Camille Oostwegel
In deze podwalk loop je met Jef Oostwegel door het 'booming' Heerlen van de jaren 1930. Heerlen groeit snel in deze jaren en er komen warenhuizen, bioscopen, cafés, trams en auto's. Jef Oostwegel is 16 jaar en houdt anderhalf jaar een dagboek bij. Door zijn oren en ogen beleven we de moderne stad. Camille Oostwegel, zoon van Jef, neemt je mee naar die roerende tijd.